دستگاه برق اضطراری یا همان UPS (Uninterruptible Power Supply) یک دستگاه الکترونیکی است که برای حفظ تامین برق در شرایط اضطراری استفاده می‌شود.

انواع دستگاه برق اضطراری UPS

دستگاه برق اضطراری UPS به دو نوع تک فاز و سه فاز تقسیم می‌شود. دستگاه UPS تک فاز معمولاً برای تجهیزات کوچک و سری کاربری خانگی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

یو پی اس تک فاز

این دستگاه‌ها در دو نوع آفلاین و آنلاین طراحی و تولید می‌شوند.

در دستگاه UPS آفلاین، تامین برق برای تجهیزات به صورت مستقیم از شبکه برق صورت می‌گیرد و در صورت از دست رفتن برق، دستگاه بلافاصله وظیفه تامین برق را به باتری های خود محول میکند.

در مدل UPS آنلاین، برق خروجی دستگاه از برق شهر تامین نمیشود و ولتاژ ورودی ابتدا وارد اینورتر و باتری شده و سپس از باتری خارج شده و به مصرف کننده ها میرسد. این نوع از دستگاه UPS باعث تأمین برق پایدار تر و کاهش نویز در شبکه برق می‌شود.

غالبا دستگاه های یو پی اس آنلاین در اماکنی چون بیمارستان ها و اماکن حیاتی که اختلال برق میتواند خطر آفرین باشد مورد استفاده قرار میگیرند.

یو پی اس سه فاز

دستگاه UPS سه فاز نیز برای کاربردهای بزرگتر و تجهیزاتی مانند سرورهای بزرگ، دیتاسنترها، فرایند‌های صنعتی مانند خطوط تولید،بالابر و آسانسور، سیستم های تهویه و نجات و امداد و… استفاده می‌شود. در این نوع دستگاه UPS، سه خط ورودی برق به کار می‌رود و هر کدام از این خطوط به یک فاز برق وصل می‌شود.

هدف این دستگاه این است که برای تجهیزات الکترونیکی از یک منبع برق پایدار و پاک استفاده کند و در صورت قطعی یا عدم پایداری در یکی از خطوط ورودی برق، از خطوط دیگر برق تامین کند

نحوه عملکرد دستگاه برق اضطراری UPS

دستگاه برق اضطراری UPS با استفاده از باتری‌های قابل شارژی به نام سرب اسیدی، انرژی برق را در خود ذخیره می‌کند. در صورت قطعی برق یا نوسانات ولتاژ، دستگاه UPS بلافاصله از باتری خود تغذیه می‌شود و تجهیزات الکترونیکی را به برق پایدار و پاک تامین می‌کند. این باعث جلوگیری از خطرات ناشی از قطعی برق مانند از دست رفتن داده‌ها و آسیب به سخت‌افزارها می‌شود.

به علاوه، دستگاه برق اضطراری UPS به عنوان یک فیلتر و stabilizer برق نیز عمل می‌کند و نویزهای موجود در خطوط برق را تصفیه می‌کند. این نویزها ممکن است ناشی از دستگاه‌های الکترونیکی دیگر در محیط یا ناشی از تغییرات ولتاژ و جریان برق باشند. با استفاده از دستگاه برق اضطراری UPS ، نویزهای اضافی از سیستم تامین برق حذف شده و تأثیرات مخرب آن بر تجهیزات الکترونیکی کاهش می‌یابد.

برای تجهیزات الکترونیکی و کامپیوتری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. با استفاده از این دستگاه، تجهیزات الکترونیکی در صورت قطعی برق و یا نوسانات ولتاژ به برق پایدار و پاک تامین می‌شوند که می‌تواند خسارت جبران‌ناپذیری به تجهیزات و داده‌های موجود در آنها ایجاد نکند.

انتخاب صحیح دستگاه UPS

با توجه به اهمیت دستگاه برق اضطراری UPS، باید به مشخصات فنی آن توجه کرد و آن را با نیازهای خود هماهنگ کرد. برای مثال، در صورتی که برای حفظ تجهیزات الکترونیکی خود نیاز به تامین برق پایدار و پاک در طول شبانه‌روز دارید، دستگاه با ظرفیت باتری بالا و زمان تامین برق طولانی مدت، بهترین گزینه برای شما خواهد بود

برای مثال اگر دستگاه UPS یا IPS را برای تغذیه برق دوربین مداربسته خود استفاده میکنید، بایستی حتما میزان ساعات شب و روز را در طراحی میزان باتری دستگاه برق اضطراری خود در نظر بگیرید، چرا که دوربین های مداربسته در طول شب با استفاده از قابلیت دید در شب و فعال سازی IR  یا Warmlight استفاده خود از برق و آمپرکشی را 50 تا 60 درصد افزایش خواهد داد.

به علاوه باید به ورودی و خروجی‌های دستگاه توجه کرد و مطمئن شد که تعداد و نوع آنها با نیازهای شما هماهنگ است. برای مثال، اگر نیاز به اتصال چند دستگاه به دستگاه برق اضطراری UPS دارید، باید از یک دستگاه با تعداد پورت‌های خروجی بیش از یک استفاده کنید یا اگر استفاده شما از دستگاه برق اضطراری محدود به یک ولتاژ ثابت نیست و تمایل دارید از چند جریان مختلف استفاده کنید بایستی دستگاهی متناسب با ولتاژهای خروجی مطلوب خود خریداری کنید.

همچنین، ویژگی‌های اضافی دستگاه می‌تواند در انتخاب آن تاثیر گذار باشد. برای مثال، برخی از دستگاه‌ها قابلیت ارتباط با کامپیوتر را دارند و از طریق نرم‌افزارهای مدیریت دستگاه، می‌توان زمان تامین برق، وضعیت باتری برق اضطراری و دیگر پارامترهای مربوط به دستگاه را کنترل کرد.

در نهایت، باید به قیمت دستگاه هم توجه کرد و مطمئن شد که قیمت آن با قابلیت‌ها و مشخصات فنی آن منطبق است. همچنین، قیمت دستگاه‌های با کیفیت از برند های معتبر از قیمت محصولات شرکت های متفرقه ارزان قیمت تر است، اما در نهایت با خرید یک دستگاه با کیفیت، می‌تواند از خرابی تجهیزات الکترونیکی خود جلوگیری کند و صرفه جویی در هزینه ها و کاهش استهلاک سیستم ها در اثر نوسانات برقی را به همراه داشته باشد.

کلام آخر

دستگاه برق اضطراری UPS یکی از ابزارهای ضروری برای حفظ تجهیزات الکترونیکی است که در مواقع قطعی برق و همچنین اختلالات و نوسانات آن، به شما کمک می‌کند تا از خرابی و تلف شدن تجهیزات جلوگیری کنید. با توجه به اهمیت این دستگاه، باید در انتخاب آن با دقت بیشتری عمل کنید و از مشخصات فنی، قابلیت‌ها و ویژگی‌های آن آگاهی داشته باشید. همچنین در بسیاری از موارد میتوان با انجام محاسبات هوشمندانه در خرید تجهیزات و باتری قیمت آن را به مراتب در مجموع کاهش داد قیمت و کیفیت را با هم متعادل کرد.